Όπως το 2005, όπως και το 2015 (στα 60 και στα 70
χρόνια από τον θάνατο του Άρη Βελουχιώτη αντίστοιχα) έτσι και φέτος, στα 80
χρόνια από τον θάνατό του, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 14 Ιούνη επίσκεψη
τιμής και μνήμης στη Μεσούντα της Άρτας, στο φαράγγι του Φάγγου, στο σημείο
όπου έπεσε ο Βελουχιώτης και ο Τζαβέλας. Η ανάβαση στο τόπο που στις 16 Ιούνη
του 1945 βρήκε το θάνατο ο πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ έγινε με πρωτοβουλία των κομματικών
οργανώσεων Ηπείρου του ΚΚΕ(μ-λ) (ΕΔΩ) ενώ συμβολική συμμετοχή είχε και η
Καρδίτσα σαν συνέχεια της εκδήλωσης που έγινε στις 10 Ιούνη (ΕΔΩ). Για άλλη μια φορά στη γνώριμη διαδρομή: Καρδίτσα,
Μουζάκι, Πύλη, Στουρναραίικα, Βαθύρρευμα, φράγμα Μεσοχώρας, Μυρόφυλλο, Μεσούντα…
Τόπος προσυγκέντρωσης: Πλατεία Μεσούντας. Μια μικρή στάση για να ξεμουδιάσουμε
και αρχίζει η πορεία. Οι σημαίες ξεδιπλώνονται, φωνάζονται τα πρώτα συνθήματα: ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ,
ο δρόμος των λαών…
Στη διαδρομή, κάποιοι παλιότεροι θυμούνται ιστορίες
από τα παλιά. Για την πρώτη φορά που τοποθετήθηκε τιμητική πλάκα στο φαράγγι,
το 2005 από το ΚΚΕ(μ-λ) και η οποία αργότερα βρέθηκε σπασμένη και βανδαλισμένη για
να ξανατοποθετηθεί ξανά στη συνέχεια. Για τις πρώτες απόπειρες να τιμηθεί ο
Βελουχιώτης, γύρω στα 1979-1980, με πρωτοβουλία επιτροπής που συγκροτήθηκε στην
Άρτα από συνδικαλιστές και αντιστασιακούς. Για τις πρώτες οργανωμένες
επισκέψεις στη Μεσούντα, τότε που η εκδήλωση γίνονταν έξω από το χωριό, στο
δάσος, αφού τα χωριά της περιοχής, χωριά με κυρίαρχο το «αποτύπωμα» του ΕΔΕΣ
και του Ζέρβα, ήταν εχθρικά σε κάθε τι αριστερό και οι ντόπιοι μέχρι που πετροβολούσαν
τα λεωφορεία με τους διαδηλωτές για να μην φτάσουν στη Μεσούντα… Ήταν οι εποχές
που το ΠΑΣΟΚ προσπαθούσε να “στρογγυλέψει”, να “απόϊδεολογοποιήσει” και να οικειοποιηθεί
το ΕΑΜικό κίνημα (“αναγνώριση” της “ενιαίας” εθνικής αντίστασης, “συμφιλίωση” Βαφειάδη-Τσακαλώτου,
“ενωτικοί” γιορτασμοί στο Γοργοπόταμο κ.α.) ενώ για το ΚΚΕ ο Άρης παρέμεινε ο
στιγματισμένος “δηλωσίας” και η “αποκατάσταση σε δόσεις” αργούσε πολύ ακόμα (φτάσαμε
στο 2011 για να γίνει από το ΚΚΕ η “πολιτική αποκατάστασή” του Βελουχιώτη και στο
2018 για την “κομματική αποκατάστασή” του…). Μετά από 5 περίπου χιλιόμετρα πεζοπορία η πρώτη στάση.
Δίπλα στο ποτάμι, κάτω από τα πλατάνια και με «υπόκρουση» το βουητό του Αχελώου
γίνεται μια σύντομη στάση και μια σύντομη ομιλία-αναφορά για τον Άρη και για τα
κρίσιμα επίδικα της μεγάλης δεκαετίας του ’40. Μιας δεκαετίας που σημάδεψε το
κομμουνιστικό κίνημα στη χώρα μας, με τον ηρωισμό και την εποποιία της
Αντίστασης από τη μια, αλλά και τις τραγικές αυταπάτες, τις παλινωδίες και τα
λάθη από την άλλη, που οδήγησαν τελικά στην ήττα. Ξαναξεκινάμε. Προορισμός τώρα το φαράγγι του Φάγγου. Αυτή
τη φορά η διαδρομή είναι ανηφορική, κουραστική και δύσκολη για τον ανυποψίαστο
περιπατητή. Σε κάποια σημεία και επικίνδυνη. Βραχώδες, στενό και δύσβατο μονοπάτι
στο χείλος μιας απόκρημνης πλαγιάς που φτάνει μέχρι κάτω στον Αχελώο. Από κει ψηλά
ο Αχελώος μοιάζει μικρό και ήσυχο ρυάκι. Σε πιάνει δέος μπροστά
στο μεγαλειώδες και επιβλητικό του τοπίου. Μια εμπειρία συγκλονιστική και
ανεπανάληπτη. Ομάδα υποστήριξης, με πολύ καλή οργάνωση και προετοιμασία,
βοηθάει όσους δυσκολεύονται. Τις προηγούμενες ημέρες φρόντισαν να καθαρίσουν τη
διαδρομή από κλαδιά που εμπόδιζαν και να βελτιώσουν τη σηματοδότηση του
μονοπατιού.
Μετά από 40-45 λεπτά φτάνουμε στο φαράγγι, στο σημείο-μνημείο που
έπεσαν ο Βελουχιώτης με τον Τζαβέλα. Ξαποσταίνουμε για λίγα λεπτά, δροσιζόμαστε
στο ρυάκι που κυλάει και ακολουθεί μια σύντομη ομιλία για τις τελευταίες
στιγμές του Άρη και των συντρόφων του. Όπως τονίστηκε, η περίπτωση του Άρη περικλείει το
μεγαλείο αλλά και τις αντιφάσεις και τις ανεπάρκειες της ΕΑΜικής αντίστασης,
μιας και ήταν η πιο χαρακτηριστική των διαφωνιών που εκφράζονταν για τις τότε
επιλογές της ηγεσίας του ΚΚΕ γύρω από τις συμφωνίες που τελικά οδήγησαν στον
αφοπλισμό του ΕΛΑΣ και στην παγίδευση από τους Άγγλους και την ντόπια
αντίδραση. Ο τρόπος, ωστόσο, που επέλεξε ο Βελουχιώτης αλλά και ο χρόνος για να
κάνει το «δικό του» αντάρτικο δεν μπορούσαν να αναιρέσουν τις αντιλήψεις που
κυριαρχούσαν στην καθοδήγηση του κόμματος και να κάνουν την υπέρβαση. Ο Άρης,
θρύλος αυτού του Αγώνα, γέννημα θρέμμα του κομμουνιστικού κινήματος, εμψυχωτής
και οργανωτής του αντάρτικου στρατού, αδιάλλακτος αγωνιστής της διπλής
λευτεριάς, αμείλικτος τιμωρός και διώκτης των βασανιστών του λαού, παραμένει
μια από τις πιο εμβληματικές μορφές.
Η ξεκάθαρη ματιά του Βελουχιώτη για τον ρόλο του
ιμπεριαλισμού και για το ζήτημα της εξουσίας στη χώρα έχει διαχρονική αξία και
είναι πολύτιμη συμβολή στην πάλη για την ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού
κινήματος. Η κληρονομιά που αφήνει ο Άρης είναι βαριά. Γιατί ο τρόπος που
γράφουν την ιστορία οι λαοί αποτελεί πολιτικό κεφάλαιο για την από δω πλευρά,
αυτή του λαού, της Ανεξαρτησίας και του Σοσιαλισμού. Στο φαράγγι αντηχούν ξανά συνθήματα: Λαέ θυμήσου, το
χώμα που πατάς, λευτέρωσε ο Άρης και ο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ… Και ανάμεσα στα συνθήματα και
κάποια αντάρτικα τραγούδια…
Μετά από κάμποση ώρα, αφού ξεϊδρώσαμε και χορτάσαμε
την ομορφιά το τοπίου, αρχίζει η κατάβαση. Το ίδιο δύσκολη, το ίδιο απαιτητική,
το ίδιο εντυπωσιακή. Φτάνουμε στο τέρμα, στις όχθες του Ασπροπόταμου (Αχελώος),
κατάκοποι και ιδρωμένοι αλλά και γεμάτοι εντυπώσεις και έντονα συναισθήματα.
Η
ομάδα υποστήριξης είχε φροντίσει να μας περιμένουν νερά, σάντουιτς και ντόπιες πίτες
για ένα πρόχειρο κολατσιό πριν την επιστροφή. Κάποιοι είχαν φέρει και το
τσιπουράκι τους. Κάποιοι άλλοι “υποκύπτουν στον πειρασμό” και βουτάνε στα κρύα
νερά του Αχελώου για άλλη μια όμορφη εμπειρία… Και μετά, ξανά Μεσούντα και
επιστροφή… Πιο “γεμάτοι”, πιο σίγουροι, πιο αποφασισμένοι για να περπατήσουμε αυτό
που λέει το σύνθημα: το «δρόμο των λαών»…
Σ.Κ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου