φθινόπωρο του ‘43: η Μάχη της Σποράς

Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΕΠΟΝ
Όργανο του Τομεακού Συμβουλίου Λουτρού της ΕΠΟΝ
(Οκτώβρης 1943)

Εποχή σπαρμουδιάς στα καμποχώρια της Καρδίτσας. Όπως κάθε φθινόπωρο, ξεκίνησαν εδώ και μέρες οι εργασίες για τη σπορά των σιτηρών. Η μυρωδιά της οργωμένης γης απλώνεται στο Θεσσαλικό κάμπο. Όπως κι ένα άλλο φθινόπωρο, το κατοχικό φθινόπωρο του 1943, που οι Θεσσαλοί καραγκούνηδες με σύνθημα «ούτε πιθαμή άσπαρτη γης» έδωσαν τη «Μάχη της Σποράς» για να εξασφαλιστεί η διατροφική επάρκεια του λαού και των ανταρτών, μετά μάλιστα και από τον φοβερό χειμώνα του 1941-1942 με τους χιλιάδες νεκρούς από πείνα.  Γράφει ο Λάζαρος Αρσενίου στο βιβλίο του Η Θεσσαλία στην Αντίσταση: «Κινητοποιήθηκαν ΕAM, ΕΑ, ΕΠΟΝ, Εφ. ΕΛΑΣ, Λαϊκή Αυτοδιοίκηση χωριών και πόλεων, με περισσότερα από 150.000 μέλη και στελέχη τους. Με ειδική εξόρμηση έγινε προμήθεια σπόρων και από την Μακεδονία και μοιράσθηκαν σε όσους χρειάζονταν. Στους φτωχούς δωρεάν. Κάθε αγρότης σπέρνει τα δικά του χωράφια και κάτι παραπάνω, μετέχοντας σε ομαδική καλλιέργεια οργανωμένη από το ΕΑΜ σε κάθε χωριό. Χωράφια φυγάδων, απόντων σε πόλεις, ανταρτών που οι οικογένειές τους αδυνατούν να καλλιεργήσουν, σπάρθηκαν με εξόρμηση. Κρατικές, κοινοτικές και κοινόχρηστες εκτάσεις σπάρθηκαν ομαδικά για λογαριασμό των κατοίκων κάθε χωριού. Και την άνοιξη του 1944 με τις πολλές βροχές, ο κάμπος είναι καταπράσινος, προμηνύοντας σοδειά μεγάλη.» Για να ακολουθήσει μετά τη «Μάχη της Σποράς» η «Μάχη της Σοδειάς».  Μια μάχη που με σύνθημα «ούτε σπειρί στάρι στον κατακτητή» έδωσαν το καλοκαίρι του 1944 λαός κι αντάρτες για να μην λεηλατηθεί ο Θεσσαλικός σιτοβολώνας, για να μην αρπαχθεί η σοδειά της χρονιάς από τους φασίστες κατακτητές. (ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ).

Γι αυτή τη «Μάχη της Σποράς» μιλάει το φυλλάδιο-ντοκουμέντο της εποχής Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΕΠΟΝ, Όργανο του Τομεακού Συμβουλίου Λουτρού της ΕΠΟΝ (Οκτώβρης 1943) που διασώζεται στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας. Στο σημείωμα της Σύνταξης ο άγνωστος ΕΠΟΝίτης της εποχής από το χωριό Λουτρό της Καρδίτσας γράφει:

ΕΠΟΝΙΤΕΣ-ΕΠΟΝΙΤΙΣΕΣ!! ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΟ ΜΑΣ ΚΑΘΗΚΟΝ ΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ «ΟΥΤΕ ΠΙΘΑΜΗ ΑΣΠΑΡΤΗ»

μνημείο για τη Μάχη της Σοδειάς
στην είσοδο της Καρδίτσας

Ύστερα από την προχθεσινή βροχή άρχισε η σπαρμουδιά του σταριού, κριθαριού και των άλλων προϊόντων που σπέρνουνται αυτή την εποχή. Φέτος θα πρέπει να κάνουμε πλατιά προπαγάνδα ανάμεσα στα μέλη μας να σπείρουν όσο μπορούν περισσότερα στρέμματα με όλα τα είδη και προπάντων με στάρι για να εξασφαλίσουμε το ψωμί του αγωνιζόμενου λαού. Και μάλιστα η ποσότητα των σπαρμένων με στάρια θα πρέπει να ξεπεράση όλες τις περασμένες χρονιές. Εμείς πρώτοι θα δώσουμε το παράδειγμα. Για κάμποσες μέρες θα αφήσουμε κάθε άλλη δουλειά και θα ριχτούμε με τα μούτρα στη δουλειά να μην αφήσουμε ούτε πιθαμή γης άσπαρτη. Αν ο τόπος δεν κάνει σιτάρι να σπείρουμε βρώμη, κριθάρια, κουκιά, βίκο και ότι σπέρνεται τώρα. Ο λόγος για τον οποίο επιμένουμε να σπαρθούν πολλά φέτος είναι ο εξής: όλα τα έθνη του κόσμου βρίσκονται σε πόλεμο. Δεν υπάρχει σήμερα έθνος που δεν πολεμάει. Ως εκ τούτου ολάκερη η προσοχή των λαών είναι στραμένη στη πάλη για το ξεσκλάβωμά τους από τον ξένον και τον ντόπιο φασισμό. Γι αυτό άνθρωποι, ζώα, γεωργικά μηχανήματα είναι απασχολημένα στις πολεμικές επιχειρήσεις και στην παραγωγή είχαμε και θα έχουμε μεγάλη ελάττωση. Έτσι λοιπόν ο κάθε λαός θα έχη να φάη ότι βγάλη μόνος του και δεν θα πρέπει να περιμένη εξωτερική βοήθεια γιατί δεν θα υπάρχουν περισσεύματα. Εκτός αυτού και κάτι άλλο ακόμα. Με τις επιχειρήσεις στη θάλασσα όλα τα μεταφορικά πλοία (εμπορικός στόλος) καθημερινά χρησιμοποιούνται από τους λαούς για τις στρατιωτικές μεταφορές (στρατός, πολεμοφόδια, τρόφιμα). Αλλά και αν ακόμα υπάρχουν εμπορικά πλοία διαθέσιμα αυτά χτυπιόνται αλύπητα από τα εχθρικά υποβρύχια και αεροπλάνα. Συνεπώς, και να υπάρχουν τρόφιμα σε ορισμένα έθνη που μπορούμε να τα προμηθευτούμε… (δυσανάγνωστα) …και αναγκάζεται να συμπληρώνη κάθε φορά τις ελλείψεις της γεωργικής και μηχανικής παραγωγής από άλλους λαούς οι οποίοι έχουν πλεονάσματα, άθελά του υποδουλώνεται οικονομικά. Είναι δε γεγονός ότι η οικονομική υποδούλωση έχει σαν αποτέλεσμα και την πολιτική υποδούλωση. Παράδειγμα η Αγγλία. Όσους λαούς υποδούλωσε οικονομικά ύστερα τους εξάρτησε και πολιτικά όπως την πάθαμε και εμείς οι Έλληνες. Προσοχή λοιπόν μην ξαναπάθουμε τα ίδια. Όσοι στα χωριά μας δεν έχουν χωράφια θα φροντίσουμε να τους βρούμε από κείνους που έχουν και δεν πρόκειται να τα σπείρουν ή και από τα δικά μας δίνοντας έτσι το καλό παράδειγμα ενισχύοντας τους αδύνατους. Επίσης όσοι έχουν χωράφια και δεν έχουν ζώα ή αλέτρια ή χάμουρα η Ε.Π.Ο.Ν. σε κάθε χωριό θα σκεφτή και θα κανονίση πως θα τους βοηθήση για να σπείρουν. Δεν πρέπει κανένας απ’ αυτούς να μείνη άσπαρτος. Έτσι μονάχα η οργάνωσή μας θα δείξει ότι είναι τέτοια που τη θέλει ο λαός δηλ. προοδευτική και γεμάτη συμπόνια για τους αδύνατους και τους έχοντες ανάγκη βοήθειας.

Η ΣΥΝΤΑΞΗ»